Bevorderen van interculturele competenties bij studenten in het hoger onderwijs

De afgelopen jaren is er in het hoger onderwijs in Nederland veel aandacht besteed aan internationalisering. Dit is onder meer terug te zien in de stijging van het aantal internationale studenten aan Nederlandse universiteiten. Ondanks de toenemende diversiteit onder de studentenpopulatie is er echter nog steeds sprake van beperkte interculturele interactie tussen studenten op universiteiten. Dit kan leiden tot een beperkte ontwikkeling van interculturele competenties onder studenten. In de discussies over internationalisering van het Nederlandse hoger onderwijs is het bevorderen van interculturele competenties onder studenten dan ook een belangrijk onderwerp. Er is veel aandacht voor het belang van interculturele vaardigheden in het hedendaagse werkveld, en daarom is het van groot belang dat studenten in het hoger onderwijs deze vaardigheden ontwikkelen. Een recente studie in Pedagogische Studiën laat zien hoe interculturele competenties van studenten kunnen worden bevorderd door middel van een practicummodule gericht op interculturele interacties tussen studenten. 

De practicummodule genaamd "Intercultural Sensitivity & Competences", bestond uit verschillende activiteiten die gericht waren op het bevorderen van betekenisvolle interculturele interacties tussen studenten. De module omvatte onder meer het uitvoeren van interviews met studenten van verschillende culturele achtergronden, het discussiëren van culturele verschillen en het uitvoeren van rollenspellen gericht op het vergroten van de interculturele sensitiviteit en competenties van de studenten.  

De resultaten van het onderzoek lieten zien dat de practicummodule de ontwikkeling van interculturele competenties bij de studenten stimuleerde. Daarnaast leken met name studenten die bij aanvang een minder open houding hadden ten aanzien van culturele verschillen of minder kennis hadden van gedrag en gewoontes in verschillende culturen, te profiteren van de module. Het onderzoek geeft inzicht in hoe interculturele competenties van studenten in het hoger onderwijs kunnen worden bevorderd door middel van een practicummodule gericht op interculturele interacties tussen studenten.

Het abstract

Door globalisering is onze samenleving en daarmee o.a. de studentpopulatie in het hoger onderwijs, meer en meer cultureel divers geworden. Een meer diverse studentpopulatie betekent echter niet dat er meer interculturele student-interactie plaatsvindt (Glass et al., 2013). Terwijl dergelijke interactie studenten zou kunnen helpen bij de ontwikkeling van hun interculturele sensitiviteit en competenties. In het huidige onderzoek werd de ontwikkeling van interculturele competenties onderzocht, via het volgen van een practicummodule Intercultural Sensitivity & Competences met daarin nadruk op interculturele interacties tussen studenten. Daarbij bestudeerden we exploratief of multiculturele kenmerken van studenten, zoals de multiculturele persoonlijkheid, invloed hebben op de ontwikkeling van deze competenties. Met behulp van een quasi-experimenteel pretest / posttest design, bestudeerden we een groep van 70 studenten Sociale en Gedragswetenschappen van een grootstedelijke Nederlandse universiteit. De resultaten lieten zien dat het bevorderen van betekenisvolle interculturele interacties tussen studenten – via de practicummodule – de ontwikkeling van interculturele competenties stimuleert. Daarnaast leken met name studenten die bij aanvang een minder open houding hadden ten aanzien van culturele verschillen of minder kennis hadden van gedrag en gewoontes in verschillende culturen, te profiteren van het practicum. Dit onderzoek geeft inzicht in hoe interculturele competenties van studenten in het hoger onderwijs bevorderd kunnen worden.