Spelen vooroordelen een rol in schooladviezen?

In veel landen worden leerlingen op enig moment ingedeeld in verschillende niveaus of stromingen. In Nederland gebeurt dat als leerlingen naar het voortgezet onderwijs gaan. Bij het bepalen naar welk niveau of welke stroming een leerling zal gaan speelt het advies van leerkrachten vaak een belangrijke rol. Een recente review Batruch, Geven, Kessenich en Van de Werffhorst gaat in de op vraag of (impliciete) vooroordelen die leerkrachten hebben doorwerkt in deze adviezen. Hun conclusies op basis van het bestuderen van 27 studies is er bij het uitbrengen van schooladviezen een bias blijkt te bestaan ten nadele van leerlingen met een lage sociaal economische status (SES): bij gelijke prestaties ontvangen leerlingen met een lage SES een lager advies dan leerlingen met een hoge SES. 

Het abstract

Sorting students on the basis of their academic performance into hierarchically ordered curriculums (i.e., between-school tracking) is common practice in various educational systems. International studies show that this form of tracking is associated with increased educational inequalities. As track placement is often based on teacher recommendations, biased track recommendations may contribute to this inequality. To shed light on the role that teachers play in the reproduction of inequalities in school, we conducted a systematic review of 27 recent articles on teachers' between-school tracking recommendations and students’ socio-economic or ethnic background. We find that teacher recommendations are biased against students from disadvantaged socio-economic backgrounds, yet evidence with respect to ethnic biases is more mixed. While student, parent, teacher, and contextual factors seem to play a role in tracking recommendations, they cannot account for the biases in tracking recommendations. We discuss promising areas for future studies and argue that research on institutional moderators may have more potential than research on psychological mediators to effectively reduce bias in educational institutions.

Onderzoek onder tweelingen wijst uit: onderwijs kan ongelijkheid verkleinen

Utrechtse collega Kim Stienstra (@kimstienstra) deelde onlangs de resultaten van haar meest recente studie.

Verminderen scholen de sociale ongelijkheid in onderwijsprestaties en fungeren zij als "de grote gelijkmaker"? Of reproduceren of versterken ze de ongelijkheden juist? Deze vraag staat centraal in een nieuwe studie van de Utrechtse en Amsterdamse onderzoekers Stienstra, Knigge, Maas, De Zeeuw en Boomsma. Zij onderzoeken dit door specifiek de onderwijsprestaties van tweelingen te onderzoeken. Doordat sommige tweelingen bij elkaar in de klas zitten en andere niet, kunnen de auteurs vier bronnen uit elkaar halen die bijdragen aan verschillen in prestaties: genetisch, gedeelde omgeving, niet-gedeelde omgeving en klassikale invloeden. De resultaten laten zien dat gemiddeld 2,1 procent van de variantie in onderwijsprestaties van Nederlandse basisschoolleerlingen is toe te schrijven aan klassikale invloeden. Onder klassikale invloeden vallen bijvoorbeeld de kwaliteit van leerkracht, de grootte van de klas, de beschikbare hulpmiddelen in de klas en het klassenklimaat. 2,1 procent lijkt misschien weinig, maar de auteurs merken terecht op dat 68% van de onderwijsprestaties in deze studie wordt verklaard door genetische factoren en dus slechts 32% door omgevingsfactoren. In verhouding wordt 12% van de variantie van deze omgevingsfactoren door klassikale invloeden verklaard. Klassikale invloeden blijken groter wanneer het opleidingsniveau van ouders lager is. Dit laat zien dat onderwijs tot op zekere hoogte een compenserend effect heeft.

Het abstract

We investigate the influence of the classroom environment on educational performance and its dependency on parental socio-economic status (SES). The classroom environment can have a compensatory effect and decrease educational inequality, in which case the classroom context is more important for children originating from lower SES families. Alternatively, there can be an amplifying effect, in which case the classroom environment is more important for high-SES children. This would increase educational inequality. We investigate the two alternatives by applying a twin design to data from 4,216 twin pairs from the Netherlands Twin Register (birth cohorts 1991–2002). Some twin pairs share a classroom and other twins from the same pair are in different classrooms. We use this fact to decompose the variance in educational performance at the end of primary school into four components: genetic variance, classroom variance, shared environmental variance, and non-shared environmental variance. We find that of the total variance in educational performance, only a small part (2 per cent) can be attributed to differences between classrooms within schools. The influence of the classroom was larger when the level of parental SES was lower (up to 7.7 per cent) indicating a compensatory effect.